Mannen plegen al sinds de jaren vijftig veel vaker zelfmoord dan vrouwen. In 2023 was het aantal mannen zelfs ruim twee keer zo hoog als het aantal vrouwen. Wat zijn daar de mogelijke verklaringen voor? En waarom was dit het startpunt voor mijn boek?
14,7 mannen per honderdduizend inwoners maakten in 2023 een einde aan hun levens, waar dat cijfer bij vrouwen op 6,2 lag. Het absolute aantal onder mannen was daarmee 1.303. Dat zijn ruim 3,5 mannen per dag. Wat gaat achter die grote hoeveelheid schuil?
Het hoge aantal zelfdodingen onder mannen was voor mij het startpunt voor mijn boek. Het zegt namelijk zoveel over de staat van de mentale gezondheid van de man. Het zijn 1.303 mannen die geen licht meer aan het einde van de tunnel zagen. Die geen andere uitweg meer vonden. 1.303 keer: we hebben veel te weinig aandacht voor de mentale gezondheid van de man. En als we het erover hebben, dan gaat dat op de verkeerde manier: man, jij doet dit en dat verkeerd en jij moet dat doen. In plaats van: man, hoe komt het dat jij dit en dat doet?
Ik heb voor mijn boek, maar ook als freelance journalist, geïnteresseerde lezer en ervaringsdeskundige veel artikelen gelezen en experts gesproken over dit onderwerp. Uit die gesprekken komen grofweg drie verklaringen voor de hogere zelfmoordcijfers naar voren:
- De man is rigoureuzer
Mannen grijpen naar heftigere middelen dan vrouwen. Zo belanden veel vrouwen met een overdosis pillen op de spoedeisende hulp, waar mannen een vuurwapen gebruiken of zichzelf ophangen. Dit is echter wel een controversiële stelling: uit onderzoeken in Duitsland en België kwamen namelijk geen genderverschillen.
- De man is externaliserend
Externaliserend gedrag is een term uit de psychologie. Mensen die externaliserend gedrag vertonen, uiten hun emoties naar buiten toe. Denk aan woede-uitbarstingen, agressie en impulsieve handelingen. Internaliserend is het tegenovergestelde. Mensen die internaliserend gedrag vertonen, richten hun emoties meer naar binnen. Ze trekken zich terug, piekeren veel, kampen met eetproblemen of beschadigen zichzelf.
Mannen uiten zich vaker externaliserend, vrouwen internaliserend. Het klinkt tegenstrijdig: internaliserend gedrag gaat over jezelf beschadigen, maar externaliserend gedrag is een mogelijke verklaring voor een hoger aantal zelfdodingen. Toch is het wel logisch:
- Mensen met externaliserend gedrag zijn vaker impulsief en zullen dus sneller handelen zonder rem.
- Externaliserend gedrag is als een sluier over de werkelijke problemen heen. Zo kan agressie de kwetsbaarheid afdekken, waardoor suïcidaliteit niet wordt herkend.
- De man zoekt geen hulp
Mannen kunnen niet over hun gevoelens en emoties praten, kunnen hun kwetsbaarheden niet laten zien en vragen niet om hulp. Ze willen alles zelf oplossen.
Deze verklaring vormt het startpunt van mijn boek. Mannen excelleren in excessen: naast suïcides, bijvoorbeeld op het gebied van criminaliteit en verslavingen. Maar waar komt dat door? Het is toch niet zo dat een man niet WIL praten? Dat een man liever voor suïcide kiest dan om hulp te vragen? Nee, volgens mij gaat het om kunnen. Om patronen en dynamieken in de samenleving, om bewuste en onbewuste boodschappen en om genderstereotypes.
Lees verder onder de foto
Daar gaat mijn boek over, waarin allerlei experts, onderzoekers, bekende en minder bekende mannen aan het woord komen over de mentale gezondheid van de man. Over hoe we de suïcidecijfers naar beneden brengen. Over waarom mannen niet praten en hoe we hen kunnen helpen om dat wel te doen.
Tot het boek uit is, lees je al de nodige interessante bevindingen in mijn nieuwsbrief. Wil je die ontvangen? Of op de wachtlijst voor mij boek? Meld je HIER aan.
Een betere term om te gebruiken voor zelfmoord is overigens suïcide, aangezien het geen bewuste keuze is.
